Kara pozbawienia wolności ma wpływać wychowawczo na skazanego oraz zapobiegać ponownym próbom łamania prawa w przyszłości. Mimo to ustawodawca dopuszcza możliwość przedterminowego opuszczenia zakładu karnego w uzasadnionych przypadkach.
Osoba skazana na karę pozbawienia wolności może zwrócić się do sądu penitencjarnego z prośbą o warunkowe przedterminowe zwolnienie z odbycia reszty kary. Jakie warunki trzeba spełnić, aby móc ubiegać się o wcześniejsze wyjście z więzienia?
Czym jest warunkowe przedterminowe zwolnienie?
Warunkowe przedterminowe zwolnienie z odbywania kary pozbawienia wolności jest jednym ze sposobów na poddanie sprawcy próbie. Polega na umożliwieniu skazanemu wcześniejszego opuszczenia więzienia pod ściśle określonymi warunkami.
Kodeks karny określa zasady, na jakich skazany może ubiegać się o przedterminowe zwolnienie. Najczęściej jest to możliwe po odbyciu co najmniej jednej trzeciej lub połowy kary, choć istnieją też przypadki, w których wymóg ten podlega zaostrzeniu.
O tym, czy kara pozbawienia wolności może zostać skrócona w przypadku danego sprawcy, decyduje sąd penitencjarny właściwy dla miejsca pobytu skazanego.
Wprowadzenie instytucji warunkowego przedterminowego zwolnienia ma na celu premiowanie pewnych pozytywnych z punktu widzenia interesu społecznego zachowań skazanego, przy jednoczesnym poddaniu go próbie. Decyzja warunkowym zwolnieniu nie zwalnia sprawcy od odpowiedzialności za swoje działania. Można ją podjąć jedynie wtedy, gdy cele kary, takie jak prewencja i resocjalizacja zostały spełnione, co powoduje, że dalszy pobyt sprawcy w zakładzie karnym nie jest niezbędny.
Warto podkreślić, że zmiana kary może zostać orzeczona jedynie na korzyść skazanego. Osoby, które wnioskują o warunkowe przedterminowe zwolnienie, nie muszą obawiać się, że kara zostanie dodatkowo przedłużona.
Jakie warunki trzeba spełnić, aby skorzystać z warunkowego przedterminowego zwolnienia?
Warunki stosowania warunkowego przedterminowego zwolnienia określa Art. 77. KK, który stanowi, że:
- 1. Skazanego na karę pozbawienia wolności sąd może warunkowo zwolnić z odbycia reszty kary tylko wówczas, gdy jego postawa, właściwości i warunki osobiste, okoliczności popełnienia przestępstwa oraz zachowanie po jego popełnieniu i w czasie odbywania kary uzasadniają przekonanie, że skazany po zwolnieniu będzie stosował się do orzeczonego środka karnego lub zabezpieczającego i przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni ponownie przestępstwa.
Po złożeniu przez skazanego wniosku o warunkowe przedterminowe zwolnienie sąd musi sprawdzić, czy osadzony spełnia warunki wskazane w ustawie. W tym celu przeprowadza się tzw. prognozę kryminologiczną. Jest to specjalistyczna analiza dotychczasowego stylu życia, zachowania sprawcy w czasie czynu oraz po jego popełnieniu, która pozwala stwierdzić z dużym prawdopodobieństwem, że po wyjściu z zakładu karnego będzie on przestrzegał porządku prawnego.
W szczególnie uzasadnionych przypadkach sąd może także wyznaczyć surowsze ograniczenia do skorzystania przez skazanego z warunkowego zwolnienia niż te przewidziane w Art. 78. KK lub orzec zakaz warunkowego zwolnienia.
Brak możliwości uzyskania warunkowego przedterminowego zwolnienia może zostać zastosowany w przypadku osoby skazanej na karę dożywotniego pozbawienia wolności, jeżeli charakter i okoliczności czynu oraz właściwości osobiste sprawcy wskazują, iż jego pozostawanie na wolności spowoduje trwałe niebezpieczeństwo dla życia, zdrowia, wolności lub wolności seksualnej innych osób.
Wniosek o warunkowe przedterminowe zwolnienie – jak go uzasadnić?
Wniosek o przedterminowe zwolnienie może napisać sam skazany, jego wychowawca, kurator sądowy, Dyrektor Zakładu Karnego lub adwokat osadzonego. Jest on rozpatrywany przez sąd penitencjarny, a jednorazowa opłata od wniosku wynosi 45 zł. Bardzo ważnym elementem wniosku jest jego uzasadnienie, które powinno przekonać sąd, że skazany nie wróci na drogę przestępstwa.
Czynniki przemawiające na korzyść skazanego to między innymi:
- dobre relacje z rodziną,
- negatywna postawa względem popełnionych przestępstw,
- poprawne zachowanie w zakładzie karnym,
- stałe miejsce zamieszkania,
- podjęcie pracy i nauki,
- brak przynależności do subkultur przestępczych w zakładzie karnym,
- pozytywne zachowanie podczas wyjść na przepustki,
- ilość otrzymanych wniosków nagrodowych,
- pozytywna ocena zachowania osadzonego.
Prawidłowo skonstruowane uzasadnienie wniosku o przedterminowe zwolnienie ma kluczowe znaczenie dla dalszych losów sprawy. Dlatego warto powierzyć to zadanie doświadczonemu adwokatowi.
Prawnicy z Kancelarii Adwokackiej Dariusza Lubińskiego zadbają o to, aby Twój wniosek zawierał wszystkie najważniejsze przesłanki do uzyskania warunkowego przedterminowego zwolnienia i tym samym miał szansę na pozytywne rozpatrzenie przez sąd.
Kiedy można się ubiegać o warunkowe przedterminowe zwolnienie?
Jednym z podstawowych warunków, jakie należy spełnić, aby móc ubiegać się o warunkowe zwolnienie, jest odbycie określonego wymiaru kary. Jego długość będzie zależna od konkretnego przypadku. Skazany może zostać warunkowo zwolniony z konieczności odbywania kary w zakładzie karnym w następujących sytuacjach:
- gdy odbył co najmniej połowę kary, jednak nie wcześniej niż po 6 miesiącach,
- gdy w warunkach recydywy odbył co najmniej ⅔ zasądzonej kary,
- gdy odbył co najmniej ¾ kary za udział w zorganizowanej grupie przestępczej, przestępstwo o charakterze terrorystycznym lub w przypadku, gdy przestępstwo stało się stałym źródłem jego dochodów,
- gdy został skazany na 25 lat pozbawienia wolności i odbył minimum 15 lat kary,
- gdy został skazany na dożywotnią karę pozbawienia wolności i odbył minimum 30 lat kary.
Okres próbny – na czym polega i ile trwa?
Osoba przedterminowo zwolniona z kary pozbawienia wolności znajduje się w okresie próbnym. W tym czasie warunkowe zwolnienie może zostać w każdej chwili odwołane, jeżeli skazany ponownie złamie prawo. Ogólna zasada stanowi, że okres próbny jest równoznaczny z okresem pozostałym do odbycia kary, z zaznaczeniem, że nie może być on krótszy niż 2 lata ani dłuższy niż 5 lat. Od tej reguły istnieje kilka wyjątków:
- w warunkach recydywy okres próby nie może być krótszy niż 3 lata,
- w przypadku osób skazanych na karę pozbawienia wolności w wymiarze 25 lat lub wyższym, okres próbny wynosi 10 lat,
- w przypadku osób skazanych na dożywotnie pozbawienie wolności, okres próby trwa dożywotnio.
W tym czasie sąd może nałożyć na osobę skazaną dodatkowe obowiązki, np. poddanie się stałemu nadzorowi kuratora sądowego, niezmienianie miejsca zamieszkania czy udział w terapii.
Jak zwiększyć swoje szanse na warunkowe przedterminowe zwolnienie?
Istnieje szereg inicjatyw, które możesz podjąć, aby zwiększyć swoje szanse na pozytywne rozpatrzenie Twojego wniosku o warunkowe przedterminowe zwolnienie. Warto o tym pomyśleć już w momencie rozpoczęcia odbywania kary w zakładzie karnym. W naszej kancelarii uzyskasz profesjonalne wsparcie, dzięki czemu będziesz mógł lepiej przygotować się do procesu ubiegania się o warunkowe zwolnienie.
Zadzwoń do nas lub napisz w celu omówienia szczegółów współpracy.