
Problemy natury prawnej najlepiej skonsultować z radcą prawnym lub adwokatem. Oba zawody wykonują osoby posiadające wykształcenie prawnicze i odpowiednie uprawnienia. Jednak istnieją też między nimi pewne różnice. Na czym one dokładnie polegają i jak wybrać specjalistę, który dobrze zajmie się Twoją sprawą?
Co łączy adwokata i radcę prawnego? Główne podobieństwa
Adwokat i radca prawny to zawody, których działalność regulują odrębne ustawy. Są to odpowiednio:
- Prawo o adwokaturze (Dz.U. z 1982 r. nr 16, poz. 124 z późn. zm.) – ustawa z dnia 26 maja 1982 r. reguluje zasady funkcjonowania Adwokatury, czyli samorządu zawodowego adwokatów oraz cele i zasady wykonywania zawodu adwokata, w tym odpowiedzialność dyscyplinarną, obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej i kwestie związane z ewentualnymi odszkodowaniami.
- Ustawa o radcach prawnych (Dz.U. z 1982 r. nr 19, poz. 145 z późn. zm.) z dnia 6 lipca 1982 r. reguluje zasady wykonywania zawodu radcy prawnego oraz organizację samorządu radcowskiego. Określa m.in. zakres usług świadczonych przez radców prawnych, zasady etyki zawodowej i odpowiedzialności dyscyplinarnej.
Po ukończeniu aplikacji adwokackiej lub radcowskiej i zdaniu egzaminu zawodowego przyszły prawnik zostaje wpisany na listę prowadzoną przez odpowiedni samorząd zawodowy: Okręgową Radę Adwokacką lub Okręgową Izbę Radców Prawnych, co daje mu prawo do reprezentowania klientów w postępowaniach sądowych i administracyjnych.
Wspólne obszary działania adwokata i radcy prawnego
Usługi świadczone przez adwokata i radcę prawnego w wielu obszarach mogą się pokrywać. Dotyczy to między innymi takich zadań jak:
- udzielanie porad prawnych i konsultacji,
- sporządzanie opinii prawnych i interpretacji przepisów,
- przygotowywanie i opiniowanie umów oraz innych dokumentów prawnych,
- reprezentowanie klientów przed sądami powszechnymi, arbitrażowymi i administracyjnymi,
- uczestnictwo w negocjacjach i mediacjach;
- składanie pozwów, wniosków w imieniu klientów;
- prowadzenie postępowań karnych, cywilnych, gospodarczych i administracyjnych,
- bieżąca obsługa prawna przedsiębiorstw, w tym doradztwo w zakresie prawa handlowego i pracy,
- ochrona praw klientów oraz dbanie o realizację ich interesów zgodnie z obowiązującym prawem.
Różnice między radcą prawnym a adwokatem – co warto wiedzieć?
Jeszcze do niedawna różnice między radcą prawnym a adwokatem były znacznie bardziej widoczne i wynikały głównie z zakresu ich uprawnień oraz sposobu wykonywania zawodu. Tradycyjnie adwokaci zajmowali się przede wszystkim reprezentowaniem klientów przed sądami we wszystkich typach postępowań: karnych, cywilnych i administracyjnych.
Radcy prawni przez wiele lat koncentrowali się przede wszystkim na obsłudze prawnej przedsiębiorstw, udzielaniu porad oraz reprezentacji klientów w sprawach cywilnych i administracyjnych. Do 2015 roku nie mieli też prawa do obrony klientów w sprawach karnych i karnoskarbowych, co wyraźnie odróżniało ich od adwokatów. Dopiero po zmianie przepisów, radcy prawni zyskali możliwość pełnienia funkcji obrońców także w tych rodzajach postępowań.
Ta różnica wynikała z przepisów prawa. Radca prawny najczęściej był prawnikiem zatrudnionym na etacie, w firmach lub instytucjach, a jego działalność koncentrowała się na doradztwie i analizie prawnej. Z kolei adwokat przeważnie prowadził własną kancelarię i zajmował się bezpośrednią reprezentacją klientów w sądzie, zwłaszcza w sprawach karnych i bardziej skomplikowanych postępowaniach.
Rola adwokata i radcy prawnego dzisiaj – jak się zmieniła?
W ostatnich latach sytuacja przedstawicieli obydwu zawodów uległa znacznym zmianom. Ustawodawstwo rozszerzyło zakres uprawnień radców prawnych, nadając im prawo do obrony w sprawach karnych i karnoskarbowych, co praktycznie wyrównało ich kompetencje z adwokatami.
Obecnie zarówno radca prawny, jak i adwokat mogą reprezentować klientów we wszystkich rodzajach postępowań oraz świadczyć szeroki zakres usług prawnych, od porad i opinii, przez negocjacje i mediacje, aż po pełnomocnictwo procesowe.
Mimo zatarcia granic kompetencyjnych, różnice można nadal zauważyć w kwestiach organizacyjnych i formach zatrudnienia:
- radca prawny może być zatrudniony na etat w firmie, instytucji publicznej czy korporacji,
- adwokat zgodnie z obowiązującymi przepisami nie może być zatrudniony na podstawie umowy o pracę na stanowisku wymagającym stałego wykonywania zawodu prawnika, z wyjątkiem niektórych sytuacji, np. prowadzenia zajęć dydaktycznych czy pełnienia funkcji w instytucjach publicznych.
W praktyce oznacza to, że adwokat zazwyczaj prowadzi własną kancelarię lub działa w ramach spółek partnerskich, co wpływa na sposób świadczenia usług i organizację pracy.
Adwokat czy radca prawny – czym kierować się przy wyborze?
Wybór między adwokatem i radcą prawnym zależy głównie od specyfiki sprawy, oczekiwań klienta oraz osobistych preferencji. Zarówno adwokat, jak i radca prawny oferują profesjonalną pomoc prawną, jednak różnice organizacyjne czy specjalizacje mogą mieć duże znaczenie w konkretnej sytuacji.
Jeśli szukasz doświadczonego i rzetelnego wsparcia w zakresie prawa karnego, cywilnego, rodzinnego, gospodarczego czy dochodzenia należności, konieczne sprawdź ofertę naszej kancelarii. Zapewniamy kompleksową obsługę prawną zarówno dla klientów indywidualnych, jak i przedsiębiorców.
Skontaktuj się z Kancelarią Adwokacką Dariusza Lubińskiego, aby umówić się na konsultację i uzyskać pomoc dopasowaną do Twoich potrzeb. Jesteśmy po to, aby skutecznie bronić Twoich interesów.