Kasacja wyroku karnego to nadzwyczajny środek zaskarżenia, który przysługuje od prawomocnego wyroku sądu drugiej instancji do Sądu Najwyższego. Dzięki niemu możliwe jest uchylenie lub zmiana prawomocnego wyroku, gdy w sprawie wystąpiły poważne błędy proceduralne, naruszenie prawa materialnego lub inne istotne nieprawidłowości. Jakie warunki muszą zostać spełnione, aby wniesienie kasacji było możliwe?
Czym jest kasacja od prawomocnego wyroku karnego?
Kasacja to możliwość weryfikacji, czy w toku postępowania sądowego nie doszło do rażących naruszeń prawa, które mogłyby wpłynąć na treść orzeczenia. Nie jest to więc kolejny etap odwoływania się od wyroku, a jedynie narzędzie, które pozwala na skontrolowanie, czy wyrok zapadł zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.
Oznacza to, że kasacja nie służy ponownemu rozpatrywaniu sprawy pod względem faktów czy dowodów, lecz koncentruje się na wykryciu błędów prawnych, które mogą wpływać na sprawiedliwość orzeczenia. Można ją zastosować tylko w przypadkach rażącego naruszenia przepisów, gdy istnieje uzasadniona obawa, że decyzja sądu pierwszej instancji lub sądu odwoławczego została podjęta na skutek istotnych błędów prawnych. Z tego względu kasacja jest środkiem nadzwyczajnym, stosowanym w wyjątkowych sytuacjach, a nie standardowym etapem postępowania apelacyjnego.
Na czym polega kasacja wyroku prawnego?
Kasacja to pismo procesowe, które składa się do Sądu Najwyższego za pośrednictwem sądu II instancji, czyli sądu okręgowego lub apelacyjnego. W piśmie tym należy wskazać zarzuty kasacyjne, które mogą odnosić się wyłącznie do nieprawidłowości postępowania sądu odwoławczego.
Kasacja musi być wniesiona z zachowaniem ustalonego przez ustawodawcę terminu. Dla strony postępowania jest to 30 dni od daty doręczenia wyroku sądu drugiej instancji wraz z uzasadnieniem. Aby otrzymać uzasadnienie, należy w terminie 7 dni po wydaniu wyroku przez sąd II instancji złożyć wniosek o sporządzenie uzasadnienia wyroku i doręczenie odpisu tego wyroku wraz z uzasadnieniem.
Natomiast dla podmiotów z art. 521 Kodeksu postępowania karnego, czyli Prokuratora Generalnego, Rzecznika Praw Obywatelskich i Rzecznika Praw Dziecka, termin nie jest ograniczony, z wyjątkiem terminu 6-miesięcznego od uprawomocnienia się wyroku na wniesienie kasacji na niekorzyść oskarżonego.
Co ważne, kasacji od wyroku karnego nie może złożyć sam skazany czy oskarżyciel posiłkowy, ponieważ jest ona objęta przymusem adwokacko-radcowskim. Oznacza to, że jeśli nie wnosi jej prokurator, to musi zostać przygotowana i podpisana przez radcę prawnego, adwokata lub w niektórych przypadkach – radcę Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej.
Kiedy można wnieść kasację od wyroku karnego?
Strona może wnieść o kasację wyroku karnego, gdy wcześniej złożyła apelację, która nie przyniosła zamierzonego skutku. W postępowaniu kasacyjnym sąd bada, czy sąd II instancji:
- prawidłowo przeprowadził postępowanie odwoławcze,
- prawidłowo rozpoznał zarzuty apelacyjne,
- dostrzegł błędy popełnione przez sąd I instancji, które powinny zostać uwzględnione przez sąd z urzędu, czyli niezależnie od tego, czy zostały zauważone i wskazane przez stronę apelującą.
Zarzuty podniesione w kasacji nie mogą stanowić powtórzenia zarzutów apelacyjnych skierowanych do wyroku sądu I instancji, ale muszą odnosić się do opisanych wyżej działań sądu II instancji.
W jakich sytuacjach warto rozważyć kasację od wyroku karnego?
Kasacja to środek nadzwyczajny, a jej wniesienie wymaga odpowiednio przygotowanej argumentacji prawnej. Z takiej możliwości warto skorzystać, gdy:
- Wystąpiły błędy proceduralne – zaliczamy do nich np. brak obrońcy z urzędu, gdy oskarżony miał do niego prawo, niewłaściwy skład sądu, naruszenie prawa do obrony.
- Doszło do błędnej kwalifikacji prawnej czynu.
- Sąd powszechny orzekł w sprawie należącej do właściwości sądu szczególnego albo ten ostatni wydał orzeczenia w sprawie należącej do właściwości Sądu powszechnego.
- Sąd niższego rzędu orzekł w sprawie należącej do właściwości Sądu wyższego rzędu.
- Orzeczenie zostało wydane z naruszeniem zasady większości głosów lub nie zostało podpisane przez którąkolwiek z osób biorących udział w jego sporządzeniu.
- Kara jest rażąco niewspółmierna do czynu – np. orzeczenie kary pozbawienia wolności za czyn o niskiej szkodliwości społecznej.
- Niewłaściwie oceniono dowody – sytuacja ta może dotyczyć wyroków, które opierają się na dowodach zdobytych w sposób nielegalny lub, gdy pominięto istotne dowody świadczące na korzyść oskarżonego.
W kasacji można zgłaszać zarzuty dotyczące zarówno uchybień popełnionych przez sąd odwoławczy, jak i błędów polegających na niezauważeniu przez sąd II instancji wad wyroku sądu I instancji. Mogą to być takie uchybienia, jak orzekanie przez niewłaściwie obsadzony skład sądu, wydanie wyroku w sprawie wykraczającej poza zakres aktu oskarżenia, brak wymaganego wniosku o ściganie lub rozpoznanie sprawy bez obecności oskarżonego bądź obrońcy, gdy była ona obligatoryjna.
Kasacja wyroku karnego – razem znajdziemy rozwiązanie
W sytuacjach, gdy inne środki odwoławcze zostały już wyczerpane, kasacja może stanowić ostatnią szansę na zapewnienie sprawiedliwości w procesie sądowym. Przed podjęciem decyzji o wniesieniu kasacji warto skonsultować się z adwokatem specjalizującym się w sprawach karnych, który pomoże ocenić szanse na sukces kasacji i sporządzi wniosek zgodny z wymogami formalnymi.
W naszej kancelarii zapewniamy kompleksowe wsparcie w zakresie przygotowania i wniesienia kasacji od wyroku karnego. Nasi doświadczeni adwokaci specjalizują się w analizie spraw pod kątem wystąpienia uchybień prawnych, które mogą stanowić podstawę do złożenia kasacji. Dokładnie oceniamy szanse na powodzenie, przygotowujemy profesjonalne wnioski spełniające wszystkie wymogi formalne oraz będziemy reprezentować Twoje interesy przed Sądem Najwyższym.
Dzięki wsparciu ekspertów z Kancelarii Adwokackiej Dariusza Lubińskiego możesz mieć pewność, że Twoja sprawa zostanie przeanalizowana wnikliwie, a każdy etap postępowania przeprowadzony z najwyższą starannością. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać fachową pomoc i zwiększyć swoje szanse na sukces!